Ο Νικηφόρος Φωκάς (912-969) κηρύσσει τον πόλεμο στους Βούλγαρους

(Λέων ο Διάκονος, Βιβλ.4, πργρ.5)

Μεταφορά στην Νεοελληνική Δημήτρης Σκουρτέλης

«…ταις των ίππων αμίλλαις και τοις λοιποίς θεωρίοις ήστο τον Δήμον ευφραίνων, φιλοθεάμονες γαρ των άλλων ανθρώπων Βυζάντιοι…»

…με αυτά ασχολείτο (ο Νικηφόρος Φωκάς) όταν του παρουσιάστηκαν πρεσβευτές από τη Βουλγαρία ζητώντας τον συνηθισμένο φόρο υποτέλειας στον αρχηγό τους, γι αυτό άλλωστε και τους έστειλε. Τότε (ο Φωκάς) γεμάτος θυμό, ενώ συνήθως δεν κυριεύονταν από οργή γιατί είχε δυνατό χαρακτήρα, και ξαναμμένος πάνω από το κανονικό, έβγαλε φωνή ασυνήθιστη:

«Συμφορές βρήκαν τους Ρωμιούς ξαφνικά! Την ώρα που διαλύουμε οποιονδήποτε μας αντιστέκεται με τα όπλα, να πρέπει να πληρώσουμε φόρους σα να είμαστε σκλάβοι, σε ένα έθνος Σκυθών, βρωμερό και πάμπτωχο» 

Γυρνάει προς τον πατέρα του, τον Βάρδα, που ήταν δίπλα του γιατί είχε αναγορευθεί σε Καίσαρα και τον ρώτησε: 

«εμένα με γέννησες δούλο δηλαδή, να πληρώνω τι είδους άραγε φόρους, που ζητάει από τους Ρωμιούς ένα έθνος πάμπτωχο και βρωμιάρικο;»

Προστάζει λοιπόν να ρίξουν ένα γερό μαστίγωμα στους πρέσβεις μέχρι που να μην αντέχουν άλλο και μετά τους είπε:

«Αντε από δω, και να πείτε στον άρχοντά σας, που τρώει πετσιά και τομάρια (τω σκυτοτρώκτη και διφθερία υμών άρχοντι) πως ο δυνατός και μεγάλος βασιλιάς των Ρωμιών θα έρθει μόνος του στην χώρα σου για να σου πληρώσει καταλεπτώς τους φόρους, και να μάθεις, εσύ που γεννήθηκες δούλος, και οι γονείς σου γεννήθηκαν δούλοι (τρίδουλος ων εκ προγόνων) να αναγνωρίζεις σαν άρχοντές σου τους ηγεμόνες των Ρωμιών, και όχι να τους ζητάς φόρους σα να ήταν αιχμάλωτοι προς εξαγορά»

Αυτά είπε, και τους έστειλε στην χώρα τους, ενώ συγκάλεσε τα τμήματα του στρατού που ήταν ετοιμοπόλεμα και βάδισε κατά των Βουλγάρων, και όσα φρούρια είχαν στα σύνορα, τα πήρε με έφοδο…»

Σχόλιο Δ. Σκουρτέλη

Μακάρι βέβαια να ήταν έτσι. Οι Βούλγαροι φανερώθηκαν ισάξιος αντίπαλος του Βυζαντίου και ο πόλεμος μεταξύ των δύο αυτών κρατών ήταν ο πιο μακρόχρονος σε όλο τον Μεσαίωνα. Κράτησε πάνω από τρεις αιώνες, και στοίχισε την ζωή ακόμα και ενός αυτοκράτορα, του Νικηφόρου Α΄ (811). 

Η Βουλγαρία δεν είχε τότε τις σημερινές διαστάσεις της. Την εποχή της ακμής της απλώνονταν από θάλασσα σε θάλασσα, από την Ουκρανία ως τη Αδριατική… Από πλευράς οργάνωσης δε, είχε απομιμηθεί τέλεια το Βυζαντινό σύστημα.

Όσο για τον επικείμενο πόλεμο του Νικηφόρου Φωκά,  και μακρύς και δύσκολος ήταν. 

Για να νικήσει δε τους Βούλγαρους, συμμάχησε με τους Ρώσους, οι οποίοι μετά στράφηκαν εναντίον μας…

Στόχος μας δεν είναι η εξιστόρηση τούτου του πολέμου, αλλά μια ματιά στην ψυχολογία και τον τρόπο σκέψης τόσο του Νικηφόρου, όσο και των Βυζαντινών απέναντι σε αυτές τις καταστάσεις… 

Μια μικρή, ξεθωριασμένη φωτογραφία του δοκιμασμένου αυτού πολεμιστή ,ενός ακρίτα «εκ προγόνων», που δεν κάθονταν στον θρόνο της Βασιλεύουσας… Τον ίππευε!